Wie Douro hoort (spreek uit: DO(W)-ROE), kan denken aan wandelen, varen, de UNESCO werelderfgoedlijst, en zo kunnen we nog even doorgaan. De wijnliefhebbers en -kenners onder ons denken al gauw aan de versterkte wijnen van druiven afkomstig uit de vallei van deze rivier, die hun naam te danken hebben aan de stad waar de wijnen uiteindelijk worden opgeslagen: Porto. Vanuit dit wijncentrum worden de beroemde Portwijnen van oudsher over alle uithoeken van de wereld verdeeld. De “gewone”, niet-versterkte wijnen afkomstig uit de Dourovallei zijn nog lang niet zo bekend als hun versterkte tegenspelers. Nu de wereldwijde vraag naar versterkte wijnen al jaren afneemt, bieden de onversterkte wijnen van de Douro de regio toekomstperspectief. Wij grijpen deze ontwikkeling maar al te graag aan om twee van onze top-producenten uit de Douro in de schijnwerpers te zetten; Luis Seabra Vinhos en Quinta da Romaneira.
We beginnen met Seabra. Luis leerde de kneepjes van het vak bij het huis Niepoort (in 1842 gesticht door Franciscus Marius van der Niepoort uit Hilversum). Bij deze vooraanstaande Portproducent stond en staat Dirk van der Niepoort – de vijfde generatie in het familiebedrijf – als hoofd-wijnmaker aan het roer. Onder zijn bezielende leiding werd Niepoort pionier in de productie van onversterkte Dourowijnen. Als wijnmaker was Luis Seabra nauw bij deze ontwikkeling betrokken.
In 2012 besloot Luis dat het tijd was om voor zichzelf te beginnen – de oprichting van Luis Seabra Vinhos volgde in 2013. In navolging van wat hij bij Niepoort had gezien, zou Luis vanaf het begin de focus leggen op onversterkte, droge wijnen uit zijn geliefde Douro. Hij maakt dus géén Port! Zijn eerste botteling noemde Luis “Xisto Cru”, waarbij Xisto staat voor de bodemsoort (schist) waar zijn oudste stokken op staan aangeplant, en Cru voor de keuze van de wijngaard. Cru is tevens Portugees voor “rauw”; een toepasselijke woordspeling die naadloos aansluit bij de werkwijze van Luis. Hij grijpt het liefst zo min mogelijk in zodra de vinificatie is begonnen en richt zich met name op de keuze van de wijngaarden en de zorg voor zijn druivenstokken. Deze keuze blijkt een schot in de roos: de witte Cru van Luis wordt in stijl vergeleken met Chablis Grand Cru en wordt ook door de internationale pers de hemel in geprezen. 93 punten van Robert Parker en 17.5/20 van Jancis Robinson.
Een recente toevoeging aan het Xisto-aanbod is de Illimitado-lijn, met zowel een witte als een rode variant. Beide wijnen zijn assemblages van autochtone druivenrassen die allemaal één eigenschap gemeen hebben: de schistbodem! De witte Xisto Ilimitado krijgt een opvoeding op hout, maar Luis gebruikt hiervoor overwegend grote, oudere vaten waardoor de invloed van het hout minimaal is. Een deel van de wijn rijpt bovendien in RVS-tanks om frisse fruitaroma’s te behouden. Voor de rode tegenspeler in de Ilimitado-reeks geldt dat de druiven eveneens op schistbodems groeien. De spontane gisting vindt plaats in lagares: traditionele stenen kuipen waar men met blote voeten de druiven plet. Dit zorgt voor een heel zachte persing, waardoor geen ongewenste, harde (pit)tannine wordt onttrokken aan de druiven. Ook hier zet Luis grote, gebruikte vaten in tijdens de rijping. Het resultaat is een aromatische, elegante en verfijnde rode wijn. De Douro mag in haar handjes knijpen met een pionier als Luis in de frontlinie.
Zodra we het hebben over Quinta da Romaneira gaat er wellicht bij liefhebbers en kenners een belletje rinkelen: ‘is dit niet een Port-huis?’ Jazeker, en niet zomaar een Port-huis! Al vanaf 1757 maakt Quinta da Romaneira geweldige port. In 1872 werden er zelfs al vintage ports geveild bij het Londense Christie’s. Alle klassieke druiven die gebruikt worden voor port (touriga nacional, tinta roriz, touriga franca en tinta cão) zijn dan ook ruim vertegenwoordigd in de wijngaarden van deze Douro-grootmacht. En laat Carlos Agrellos nou juist van die druiven geweldige, onversterkte wijnen maken. De vader van Carlos, António, maakte furore bij Quinta do Noval, maar kon het niet weerstaan om in 2004 aan de slag te gaan bij Quinta da Romaneira. Doorslaggevend in dit besluit was de betrokkenheid van Christian Seely - zijn voormalig managing director bij Quinta do Noval. Seely – ook bekend als grote baas van AXA Millésimes, waar onder meer het beroemde Chateau Pichon Baron in Pauillac – verzamelde een groep investeerders om zich heen en kocht Quinta da Romaneira. António ging in 2017 met pensioen en liet het wijngaard-management na aan zijn neef Carlos.
Paradepaardje van Carlos is de (zo goed als) monocépage Touriga Nacional (97% en 3% Touriga Franca) uit subgebied Cima Corgo. Drie keer raden welke ondergrond hier dominant is… precies: schist. Carlos weet er een dijk van een wijn neer te zetten, die de eerste 8 dagen na de oogst in RVS-tanks vergist en later op (deels nieuwe, deels oude) eikenhouten fusten verder rijpt. Hierdoor is de invloed van het hout niet overheersend, maar wel duidelijk aanwezig met mooi versmolten tannines maar ook zeker een krachtige structuur.
Net als bij Luis Seabra kent ook de toplijn bij Quinta da Romaneira een “kleine broer”. Het gaat hier om de Sino da Romaneira. “Sino” staat in dit geval voor de antieke bel die boven de poort van Quinta da Romaneira hangt. Een typische Douro blend van alle reeds genoemde druiven, die eerst een week in RVS-tanks vergist en daarna 10 maanden gerijpt in gebruikte eikenhouten vaten. Het resultaat is een jeugdige, fruitgedomineerde wijn die jong al heerlijk te drinken is. Om het nog aantrekkelijker te maken: tot en met 28 februari is Sino da Romaneira 2018 in de maandaanbieding voor nog geen 14 Euro te koop. Een uitgelezen kans om kennis te maken met de wondere wereld van onversterkte Douro wijnen. Van Luis en Carlos zullen we nog veel meer gaan horen, en bovenal: proeven!
