16 februari (op het moment van schrijven: vandaag) is het World syrah Day. Een prima reden om eens een blogpost te wijden aan deze mooie blauwe wijndruif, die verantwoordelijk is voor enkele van de meest beroemde wijnen van Frankrijk tot ver daarbuiten.
Syrah is een van de meest veelzijdige druivensoorten ter wereld en hoort als zodanig thuis in het rijtje beroemde blauwe wijndruiven, waarin ook cabernet sauvignon en pinot noir staan. Net als deze druiven vind je syrah in wijngebieden over de hele wereld, van Europa tot Afrika en van Australië tot Zuid-Amerika. Hoewel de druif bekend staat als syrah in de meeste regio's, wordt het in Australië en sommige delen van de Verenigde Staten en Zuid-Afrika shiraz genoemd. In deze blog gaan we kort in op de geschiedenis, de kenmerken en de smaken van de syrah-druif. Daarnaast lichten we 5 van onze favoriete syrah-wijnen uit, in verschillende stijlen en prijsklassen.
De syrah-druif heeft een lange geschiedenis. Over de oorsprong van de druif doen verschillende verhalen de ronde, die vanzelfsprekend niet allemaal even waar zijn. Zo wordt door sommigen geloofd dat de geboortegrond van syrah in het huidige Iran zou liggen, nabij het stadje shiraz. Anderen zien een verband tussen de naam syrah en de stad Syracuse. Mooie verhalen, maar veelal slechts op een gelijkenis in naam gestoeld. Volgens diverse vooraanstaande ampelografen en wijnschrijvers is echter op basis van DNA onderzoek onomstotelijk bewezen dat de bakermat van syrah in de Zuid-Franse Rhône-vallei ligt. Hoewel de druif hier mogelijk al sinds de Romeinse tijd wordt verbouwd, getuige o.a. geschriften van Plinius de Oudere, is nog veel onduidelijk rond het exacte tijdstip waarop syrah voor het eerst werd verbouwd.
Wat de geschiedenis ook mag zijn, tegenwoordig is de druif wereldwijd populair en wordt hij in verschillende regio's verbouwd. De Rhône-vallei is met de beroemde herkomstbenamingen Hermitage, Côte Rotie en Cornas nog altijd een van de bekendste regio's voor syrah, maar er zijn weinig wijnlanden waar syrah tegenwoordig niet in meer of mindere mate vertegenwoordigd is.
De syrah-druif heeft een dikke schil en een hoog tanninegehalte, waardoor het een uitgesproken smaak en structuur heeft. De druif gedijt het best in gematigde tot warme klimaten en is daarom vaak te vinden in regio's met lange, warme zomers. Om frisheid in de wijnen te behouden, helpt het wanneer de zomernachten koel zijn – het aanplanten van druiven op hoogte kan hiertoe bijdragen.
De smaken van syrah variëren afhankelijk van de regio en de klimatologische omstandigheden. Over het algemeem zijn jonge syrah-wijnen dieppaars van kleur en vind je in de geur tonen van donker fruit, zoals bramen en pruimen. De smaak is veelal krachtig en kan naast de fruitnuances ook een aardse of dierlijke ondertoon bevatten.
In de Rhône-vallei heeft syrah vaak ook kruidige nuances van olijven en zwarte peper. In Australische shiraz daarentegen vind je eerder tonen van zoete bessen en kruiden, terwijl Zuid-Afrikaanse syrah meer een hartige en pittige smaak heeft. Zoals bij zoveel druivenrassen, is de stijl en kwaliteit van syrah zeer afhankelijk van het klimaat waarin de druif staat aangeplant, de kwaliteit en samenstelling van de ondergrond en de technieken die worden gebruikt bij de vinificatie.
Naast de druiventeelt is ook de wijze van vinficatie bepalend voor de uiteindelijke wijn. Dit hangt sterk af van (tradities in) de regio en de keuzes die de individuele wijnmaker maakt. In de Noordelijke Rhône-vallei vind je syrah soms als monocépage, soms aangevuld met wat viognier, terwijl verder zuidelijk syrah vaak wordt gebruikt voor blends met andere druivensoorten, zoals grenache en mourvèdre. In Australië en Zuid-Afrika zie je weer vaker single varietal wijnen van shiraz/syrah, waarbij de gekozen naam op het label vaak aangeeft in wat voor stijl de wijn is gemaakt: syrah staat doorgaans voor een elegantere en frissere stijl, shiraz voor rijkere en zoetfruitigere smaken.
Veel syrah-wijnen worden na de vergisting gerijpt in eikenhouten vaten, waardoor de wijn aanvullende aroma’s van vanille, kokos, toast en specerijenkan ontwikkelen. Het hoge tanninegehalte van de druif zorgt ervoor dat syrah goed kan ouderen op de fles, waardoor de smaken en aroma's zich verder ontwikkelen. Uiteraard moet een wijn hiervoor wel over voldoende concentratie en rijpheid van fruit beschikken – de meer eenvoudige syrah-wijnen uit bijvoorbeeld de Pays d’Oc of South-Australia zijn bedoeld voor directe consumptie.
Het blijft moeilijk om favoriete wijnen te kiezen uit ons assortiment, maar om de keuze voor jou als wijnliefhebber iets makkelijker te maken, hebben we ons toch gewaard aan een top 5. Zij het in willekeurige volgorde.
DeMorgenzon Stellenbosch DMZ syrah | Zuid-Afrika
Een voorbeeld van hoe syrah uit de nieuwe wereld ook verteerbaar en sappig kan zijn. Zonder al teveel zoet fruit, maar juist met en fijne hartige, kruidige ondertoon. Al jaren een favoriete “braaiwyn” bij een Hollandse barbecue.
Domaine Gassier Costières de Nîmes Fleur de syrah | Frankrijk
Sommige wijnmakers weten wijnen te maken die hun relatief bescheiden herkomst overstijgen. Zo ook Michel Gassier, die met deze Fleur de syrah (met een druppel viognier) voor ruim onder de €15 een heel knappe wijn neerzet. Het typische van syrah uit een gematigd klimaat, met rood fruit en kruiden. Vraagt om lamskoteletten of worstjes.
St. John's Road Barossa Valley Blood and Courage shiraz | Australië
Natuurlijk hoort in ons lijstje ook een bombastische “Aussie shiraz” thuis. Uit de meest bekende wijnstreek Barossa komt deze krachtige, maar soepele wijn van Phil Lehman. Voorheen met een Australian football team op het label – tegenwoordig meer gestyleerd, maar nog even breedgeschouderd. Vol jammig fruit, menthol en een lik eikenhout. Kom maar op met die stoofschotel!
Domaine du Colombier Crozes-Hermitage | Frankrijk
Waar de échte Hermitage-wijnen buiten het bereik liggen van de meeste wijndrinkers, biedt Crozes-Hermitage een meer betaalbaar (en jonger drinkbaar) alternatief. Dieppaars van kleur, maar in de smaak verleidelijk fruitig en al goed drinkbaar. Voor wie graag een klein beetje kauwt op zijn wijn. Zet er nog iets te kauwen naast, zoals een goed gekruide biefstuk.
Kershaw Wines Elgin Deconstructed Lake District Cartref SH22 syrah | Zuid-Afrika
Als we dan toch een wijn in de Champions League kiezen, gaan we graag voor deze magistrale “SH22” van Zuid-Afrikaanse Brit Richard Kershaw. Een wijn die de frisheid en ingetogen klasse van een Côte-Rotie combineert met de rijpheid, body en ragfijne tannine van een topklasse nieuwe-wereld-syrah. Kershaw is een kei in het wijnmaken op de vierkante millimeter en dat bewijst hij met deze bijzondere Deconstructed syrah. (Pssst... omdat we je de andere grandioze wijnen van Kershaw niet willen onthouden, vind je hieronder een link naar het volledige aanbod!)
We hopen je de keuze voor een mooie syrah-wijn iets makkelijker te maken. Zoals ieder lijstje, is ook deze top-5 bijzonder arbitrair. We gaan dan ook graag in discussie over welke syrah jouw favoriet is.
