Wie aan centraal-Spanje denkt, denkt aan droge, uitgestrekte wijngaarden in een kaal, zonovergoten landschap met hier en daar een verdwaalde windmolen. Dit is zo ongeveer hoe de streek Castilla-La Mancha erbij ligt. Dit gebied bezit de perfecte omstandigheden voor druiven die makkelijk rijpen (tenzij het te heet wordt!) en op die manier zorgen voor makkelijk drinkbare, soepele (bulk-)wijnen. Gelukkig zijn er steeds meer producenten die er juist voor kiezen om kwaliteitswijn te maken in dit gebied, met de nadruk op streek-eigen druivenrassen, lage rendementen en biologische/-dynamische druiventeelt. Bodegas Ponce is een ware pionier op dit gebied, en we zetten hun wijnen dan ook graag even in het Spaanse zonnetje.
Het herkomstgebied Manchuela is als het ware een subgebied van Castilla-La Mancha. In 2000 kreeg het zijn eigen DO-onderscheiding: Denominación de Origen, de strengste herkomstbenaming voor kwaliteitswijn in Spanje. Het gebied telt ruim 12.000 hectaren en de hoogte varieert van zo’n 600 meter boven zeeniveau tot wel 1.100 meter op de hoogste plekken. De regio produceert jaarlijks zo’n 2,5 miljoen flessen wijn, goed voor ruim 5% van de nationale productie en bijna 8% van de productie van Castilla-La Mancha. Dit wordt gedaan door ruim 1200 boer(inn)en verdeeld over 26 gemeenten.
Slechts 20% van de productie betreft witte wijn, veelal gemaakt van macabeo (ruim 70%), op afstand gevolgd door sauvignon blanc (9%) en verdejo (6%). De lokale albillo en pardillo staan slechts mondjesmaat aangeplant, maar leveren wel de meest authentieke witte wijnen van de streek. Rode wijn voert de boventoon in Manchuela: maar liefst 80% van de oppervlakte beslaat blauwe druivenrassen, met bobal als lokale trots (ruim 40%). Op een tweede plaats staat tempranillo (27%), gevolgd door garnacha tintorera (alias alicante bouschet; 12%). Het restant van het areaal is een gezonde mix van wereldburgers (cabernet sauvignon, syrah) en lokale variëteiten (monastrell, mazuela, moravia agria).
De rode wijnen uit dit gebied bestaan dus voornamelijk uit Bobal. Bobal komt van oudsher uit Utiel-Requena, niet ver van Manchuela. Hoewel het dus een typisch Spaans druivenras is, geniet het veel minder bekendheid dan bijvoorbeeld tempranillo of garnacha. Hij kan zeer goed tegen droogte, en dat is in centraal oost-Spanje een fijne eigenschap in het kader van het opwarmende klimaat. Wereldwijd staat er in totaal zo’n 85.000 hectare aangeplant met bobal (althans, zoveel stond er in 2007 geregistreerd, maar de verwachting is dat het werkelijke aantal flink hoger ligt). Bobal was in eerste instantie vooral geliefd bij bulkwijnproducenten, grotendeels omdat hij dus zo goed tegen droogte kan en je hem dus makkelijk in warmere, drogere delen aan kan planten. Ook behoudt hij beter zijn zuren dan bijvoorbeeld monastrell, een ander druivenras dat veel in deze regio voorkomt, en ook de alcoholgehaltes van wijnen van bobal zijn over het algemeen een stuk lager dan die van monastrell, wat de wijnen drinkbaarder en lichtvoetiger maakt. Niet alleen rode wijn, maar ook rosé van bobal is geliefd onder de lokale bevolking en wekt steeds meer interesse op de buitenlandse markt.
Moravia agria is, net als bobal, een typisch druivenras voor Manchuela en omstreken. Agria betekent ‘zuur’ en onderscheidt zich op die manier van zijn zoete tegenhanger moravia dulce (beter bekend als het druivenras marufo). Het aantal hectaren dat beplant is met moravia agria is gering, en dit druivenras komt alleen in Spanje voor. De kleur intensiteit is wat minder dan die van bobal, en hij geeft aroma’s van rood fruit, bloemen en wilde kruiden. Het is een geliefde blendpartner om de wijnen van bobal en/of tempranillo wat frisheid en elegantie mee te geven. Moravia Agria shows promise, aldus Jancis Robinson in de 8e editie van The World Atlas of Wine. Dat laat Juan Antonio Ponce al jaren zien.
Juan Antonio Ponce studeerde al op zijn 17e af als oenoloog en deed tijdens diverse stages (onder andere bij Telmo Rodriguez, als we het toch over pioniers hebben) veel ervaring op met betrekking tot biodynamische en natuurlijke wijnproductie. Zes jaar later keerde hij terug naar Iniesta, zijn geboortedorp in (je raadt het al) Manchuela, waar hij in 2005 Bodegas Ponce stichtte op grond die zijn vader in bezit had. Inmiddels heeft hij hier zo’n 50 hectaren aan wijngaarden (waarvan 17 in familiebezit) met veelal oude stokken: veelal tussen 50 en 90 jaar oud. Een deel staat zelfs nog op ongeënte onderstammen! Inmiddels zijn er maar liefst 3 generaties aan het werk op het familiedomein: de kinderen van Juan Antonio helpen hem tegenwoordig met de vinificatie.
De wijngaarden van de familie-Bodega liggen behoorlijk hoog, op zo’n 700 meter boven zeeniveau, wat ervoor zorgt dat de zuren in de druiven minder snel afnemen tijdens de rijping en de aromatische intensiteit toeneemt vanwege het relatief grote verschil tussen dag- en nachttemperaturen. Dit alles resulteert in wijnen met finesse, elegantie en bescheiden alcoholpercentages. Ook plukken ze de druiven iets eerder dan de meeste andere producenten in de regio, wat de natuurlijke zuurgraad ten goede komt.
De wijngaarden van Bodegas Ponce worden biodynamisch bewerkt, en tussen de wijnstokken groeien ook andere planten en bomen om de biodiversiteit te stimuleren. Ze proberen niet of nauwelijks te irrigeren en gebruiken zoveel mogelijk duurzame materialen voor hun vinificatie- en opslagruimtes. Een prachtig voorbeeld van milieubewuste wijnproductie.
De wijnen worden vergist in hele trossen zonder de toevoeging van gekweekte gistcellen. Er worden dus alleen druifeigen gisten gebruikt (wild yeasts/wild ferment). De wijnen rijpen na de gisting 7 tot 12 maanden in grote, gebruikte houten vaten van Frans eiken. De structuur wordt hierdoor ronder en zachter, maar vanille en kokos-aroma’s (waar andere Spaanse streken als Rioja en Ribera del Duero juist furore mee maken) worden vermeden om zo de typiciteit van de streek en de druivenrassen te benadrukken. De wijnen worden zonder klaring, zonder filtering en slechts met minimale hoeveelheden toegevoegd sulfiet gebotteld.
De wijnen van Juan Antonio worden door de internationale critici de hemel in geprezen: jaar op jaar verzamelen ze topscores van Jancis Robinson, James Suckling en Robert Parker. Laatstgenoemde gaf de nieuwe jaargang van hun top-wijn, genaamd Ponce, maar liefst 98 punten. Ook dit jaar hebben wij weer de kans om de wijnen van Juan Antonio voor een scherpe voorverkoopkorting aan te bieden. Ontdek zelf de elegantie en finesse waar Juan Antonio om geroemd wordt. Wij zullen het restant van de maand februari zijn wijnen op de proeftafel hebben in onze winkels om je kennis te laten maken met deze prachtige wijnen. Salud!
PROFITEER HIER VAN DE VOORVERKOOP-KORTING VOOR BODEGAS PONCE
